استیکینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال چه تاثیری دارد؟

بازار ارزهای دیجیتال، بازاری سودآور است اگر با چگونگی عملکرد در آن آشنایی داشته باشید و اصطلاحات مهم این بازار را بشناسید. یکی از اصطلاحات مهم و پرکاربرد این بازار استیکینگ است که احتمالا بارها و بارها آن را شنیده‌اید اما ممکن است با ماهیت آن آشنایی نداشته باشید. استیکینگ یا کسب درآمد با ارزهای دیجیتال از طریق استیک کردن، یکی از موضوعات داغ و پربحث در بازار این روزها است. در این مطلب قصد بررسی تأثیر استیکینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال و مزایا و معایب این روش کسب درآمد را داریم. با ما همراه باشید.

استیکینگ چیست و چگونه عمل می‌کند؟

پیش از صحبت در مورد تاثیرات استیکینگ در بازار ارزهای دیجتال، ابتدا باید با ماهیت این اصطلاح آشنا باشید. استیکینگ یکی از فرآیندهای صورت گرفته در مورد ارزهای دیجیتال است که طی آن سرمایه‌داران یا صاحبان ارزهای دیجیتال، بخشی از دارایی خود را در یکی از شبکه‌های کریپتو قفل می‌کنند تا دارایی وارد پروسه اعتبارسنجی شود. در واقع از این طریق به مشارکت در تایید و اعتبارسنجی تراکنش‌ها کمک می‌شود. کاربران در ازای این کمک به بلاک‌چین، سود و پاداش دریافت می‌کنند و به‌نوعی بدون فروش ارزهای دیجیتالی خود، درآمد از نوع غیرفعال کسب می‌کنند.

استیکینگ در بازار ارزهای دیجیتال را می‌توان به پس‌انداز پول در بانک به منظور کسب سود اشاره کرد. زمانی که پول خود را در بانکی ذخیره کرده و به صورت سپرده در می‌آورید، بانک در ازای پول خوابیده در حساب، مبلغی سود پرداخت می‌کند. این سود مشابه همان پاداشی است که از قفل کردن دارایی‌ها در بازار کریپتو حاصل می‌شود.

در حال حاضر این فرآیند تنها برای ارزهایی قابل استفاده است که از نوع الگوریتم اجماع اثبات سهام باشند، برای مثال بیت‌کوین یکی از ارزهای پرکاربرد و معروف است که بسیاری از کاربران معاملات خود را برپایه آن انجام می‌دهند اما الگوریتم اجماع این رمزارز از نوع اثبات کار است. در نتیجه قابلیت استیک شدن ندارد.

تأثیر استیکینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال چیست؟

استیکینگ به‌عنوان یکی از روش‌های کسب درآمد غیرفعال در بازار ارزهای دیجیتال، می‌تواند تأثیرات مختلفی بر قیمت، نقدینگی و پایداری شبکه‌های بلاک‌چین داشته باشد. در ادامه، به بررسی مهم‌ترین عواملی که استیکینگ می‌تواند بر قیمت ارزهای دیجیتال تأثیر بگذارد، می‌پردازیم:

۱. کاهش عرضه در گردش (Circulating Supply) و افزایش قیمت

زمانی که کاربران دارایی‌های خود را برای استیکینگ قفل می‌کنند، مقدار توکن‌های در دسترس برای خرید و فروش در بازار کاهش می‌یابد. این کاهش عرضه می‌تواند باعث افزایش قیمت توکن شود، به‌ویژه اگر تقاضا ثابت بماند یا افزایش یابد.

مثال واقعی: در سال ۲۰۲۲، پس از راه‌اندازی Beacon Chain اتریوم ۲.۰، کاربران بیش از ۲۴ میلیون ETH را برای استیکینگ قفل کردند. این کاهش عرضه در گردش، فشار فروش را کاهش داد و به ثبات قیمت اتریوم کمک کرد.
پروژه‌هایی مانند کاردانو (ADA) و پولکادات (DOT) نیز از مدل استیکینگ استفاده می‌کنند که باعث کنترل میزان عرضه در گردش شده و قیمت توکن‌ها را تحت تأثیر قرار داده است.

۲. افزایش امنیت و اعتبار شبکه، جلب اعتماد سرمایه‌گذاران

استیکینگ نقش مهمی در افزایش امنیت و عدم تمرکز شبکه‌های بلاکچین ایفا می‌کند. هرچه تعداد اعتبارسنج‌ها (Validators) در شبکه بیشتر باشد، امنیت بلاک‌چین بالاتر می‌رود و احتمال حملاتی مانند حمله ۵۱٪ کاهش می‌یابد. این افزایش امنیت و اطمینان، سرمایه‌گذاران را ترغیب می‌کند تا دارایی‌های بیشتری را در شبکه قفل کنند که می‌تواند منجر به افزایش قیمت توکن شود.

نمونه واقعی: شبکه سولانا (SOL) یکی از پروژه‌هایی است که با افزایش میزان استیکینگ، امنیت شبکه خود را تقویت کرده و سرمایه‌گذاران بیشتری را جذب کرده است.

۳. افزایش نرخ سود (APY) و تأثیر بر قیمت توکن‌ها

در بازار کریپتو، میزان پاداش سالانه استیکینگ (Annual Percentage Yield – APY) یکی از مهم‌ترین فاکتورها در تصمیم‌گیری سرمایه‌گذاران است. زمانی که نرخ سود استیکینگ افزایش یابد، کاربران بیشتری توکن‌های خود را قفل کرده و عرضه در گردش کاهش می‌یابد که می‌تواند باعث افزایش قیمت شود.

اما اگر پروژه‌ای پاداش‌های بیش از حد بالا ارائه کند، این امر می‌تواند منجر به تورم بیش‌ازحد توکن و کاهش ارزش آن شود.

نمونه واقعی: پروژه‌های جدیدی مانند Terra Classic (LUNC) در تلاش بودند تا با افزایش APY، کاربران را برای استیک کردن ترغیب کنند، اما در نهایت، این مدل باعث افزایش تورم و کاهش ارزش توکن شد.

۴. افزایش پذیرش و رقابت میان پلتفرم‌های استیکینگ

با افزایش محبوبیت استیکینگ، صرافی‌های متمرکز (CEX) و پلتفرم‌های غیرمتمرکز (DEX) در تلاش هستند که سودهای جذاب‌تر و شرایط بهتری برای استیک کردن ارائه دهند. این رقابت می‌تواند باعث جذب سرمایه‌گذاران جدید به بازار کریپتو و افزایش ارزش برخی توکن‌های استیکینگ شود.

نمونه واقعی: صرافی‌های بزرگی مانند بایننس (Binance)، کوین‌بیس (Coinbase) و کراکن (Kraken) و اکسیر (Exir) سرویس‌های استیکینگ با سودهای رقابتی ارائه داده‌اند که باعث جذب سرمایه‌گذاران و افزایش قیمت توکن‌های پشتیبانی شده است.

۵. ریسک قفل شدن سرمایه و تأثیر بر نوسانات قیمت

یکی از معایب استیکینگ این است که کاربران باید دارایی‌های خود را برای مدت زمان مشخصی قفل کنند و در صورت سقوط ناگهانی قیمت، امکان فروش سریع توکن‌هایشان را ندارند. این مسئله می‌تواند در شرایط نزولی بازار، باعث افزایش فشار فروش پس از پایان دوره استیکینگ شود و قیمت توکن را کاهش دهد.

نمونه واقعی: در سال ۲۰۲۲، زمانی که کاربران منتظر باز شدن قفل اتریوم استیک شده در بیکن چین بودند، نگرانی‌هایی در مورد ریزش قیمت وجود داشت. با این حال، پس از آپدیت شانگهای (Shanghai Upgrade) در سال ۲۰۲۳، این نگرانی‌ها کاهش یافت و بازار واکنش مثبتی نشان داد.

۶. تأثیر قوانین و مقررات بر استیکینگ و قیمت توکن‌ها

دولت‌ها و نهادهای نظارتی در سراسر جهان به دنبال اعمال قوانین سخت‌گیرانه‌تر بر استیکینگ هستند. هرگونه محدودیت یا ممنوعیت استیکینگ می‌تواند منجر به کاهش تقاضا و در نتیجه، کاهش قیمت ارزهای دیجیتال شود.

نمونه واقعی: کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) در اوایل ۲۰۲۳ صرافی کراکن را مجبور کرد که خدمات استیکینگ خود را متوقف کند. این موضوع باعث کاهش علاقه سرمایه‌گذاران به استیکینگ شد و روی قیمت برخی از توکن‌ها تأثیر منفی گذاشت.

مزایای استیک کردن ارزهای دیجیتال

استیک کردن ارزهای دیجیتال مزایای زیادی دارد و همه این مزایای می‌توانند از مواردی باشند که در کسب  درآمد از طریق این روش و قیمت ارزهای دیجیتال تاثیر بگذارند. از مهم‌ترین مزایای این کار برای کسب درآمد ارزهای دیجیتال می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• امکان انجام با ساده‌ترین تجهیزات

در حالی که برای استفاده از بعضی روش‌ها در بازار کریپتو نیاز به تجهیزات و ابزارهای گران‌قیمت است، استیکینگ با ساده‌ترین تجهیزات هم انجام می‌شود. تأثیر استیکینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال براساس الگوریتم‌های محاسباتی و معاملات ساده ریاضی انجام می‌شود، در نتیجه نیازی به ابزار خاصی برای انجام آن نیست. برای مثال در فرآیند ماینیگ باید هزینه زیادی را صرف خرید تجهیزات ماین کرد. به علاوه این تجهیزات انرژی بالایی مصرف می‌کنند، در حالیکه استیکینگ بهه این صورت نیست و نه انرژی و نه تجهیزات گران‌قیمت مبنای انجام آن هستند.

• کسب درآمد غیرفعال

در حالت عادی برای کسب درآمد از بازار ارزهای دیجیتال باید دائما در حال مبادله و معامله رمزارزها باشید. این کار زمانی که فرصت کافی برای حضور در ساعت‌های اصلی معاملات نداشته باشید، به شدت سخت خواهد بود. برای جلوگیری از این مشکل استیک کردن روشی مناسب برای کسب درآمد است. این روش نوعی درآمد غیرفعال را برای شما حاصل می‌کند و حتی اگر در معاملات ارزهای دیجیتال هم شرکت نداشته باشید، این درآمد برای شما حاصل می‌شود. در واقع استیک را می‌توان مشابه هولد کردن رمزارزها در طولانی‌مدت دانست که علاوه بر حفظ ارزش خود ارز، سود آن نیز مقدار بالایی خواهد بود. استیک کردن برای کاربرانی که سرمایه نسبتا بالایی دارند اما ریسک حضور در معاملات را نمی‌پذیرند، روشی مناسب است.

• مقیاس‌پذیری بهتر برای شبکه

یکی از موانع مسیر بازار کریپتو و شبکه‌های بلاکچین که از توسعه و پیشرفت فناوری‌های آن جلوگیری می‌کند، مقیاس‌پذیری است. تعداد کم پردازش تراکنش‌ها در ثانیه، بالا رفتن کارمزدها به دلیل ترافیک و… از جمله مشکلاتی هستند که در اثر عدم مقیاس‌پذیری کافی در شبکه‌های بلاک‌چین ناکارآمد رخ می‌دهند. برای حل این مشکل نیز استیک کردن یکی از روش‌های کاربردی است.

معایب استیک کردن ارزهای دیجیتال

در بررسی تأثیر استیکینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال باید به معایب این روش کسب درآمد هم توجه کرد. برخی از معایب این روش به شرح زیر هستند:

• از دست رفتن سرمایه

مسئولیت تایید تراکنش در دارایی‌های استیک شده و ایجاد یک بلاک جدید به عهده ولیدیتورها است که بلاک‌چین‌ها تاکید زیادی بر فعالیت صادقانه‌ آن‌ها دارند. در صورتی که اعتبار سنجی آن‌ها به درستی انجام نشده و حتی سهوا، فعالیت غیرصادقانه داشته باشند، احتمال از دست رفتن سرمایه وجود دارد.

• ریسک سقوط بازار

از طریق استیک کردن دارایی‌ها برای مدت زمانی مشخص قفل شده و امکان جابجایی، دسترسی و معاملات آن‌ها تا مدتی از شما سلب می‌شود. در این شرایط اگر بازار با نوسانی مواجه شود و نیاز به خارج کردن ارز از یک شبکه یا تغییر آن باشد، امکان این کار وجود نخواهد داشت و احتمال اینکه دچار ضرر و زیان شوید وجود دارد.

سخن پایانی

استیک کردن را می‌توان روشی کاربردی برای کسب درآمد از طریق ارزهای دیجیتال برای افرادی دانست که با ریسک معاملات میانه‌ای ندارند. اما سرمایه‌گذاران باید قبل از استیک کردن، تحلیل دقیقی از پروژه، APY، مدت زمان قفل شدن و ریسک‌های احتمالی داشته باشند تا از این روش به بهترین شکل استفاده کنند. تأثیر استیکینگ بر قیمت ارزهای دیجیتال آنقدر زیاد است که این روش را به یکی از روش‌های کارآمد برای کسب درآمد از این بازار تبدیل کند. امروزه کاربران زیادی از این طریق درآمدهای بالا کسب می‌کنند.

🔗منابع:

• www.britannica.com
• chainalysis.com
• cryptecon.org