بیت کوین به عنوان بزرگترین ارز دیجیتال بازار، به عنوان جایگزینی برای ارزهای فیات تحت کنترل بانکهای مرکزی شناخته میشود. ارزهای فیات از آنجایی دارای ارزش هستند که توسط دولتها منتشر میشوند و به عنوان واسطه اصلی برای تبادل ارزش در جوانب مختلف اقتصاد مورد استفاده قرار میگیرند. برخی بیت کوین را با فلزات گرانبها مثل طلا مقایسه میکنند و ارزش یکسانی برای آن قائل هستند. چنین فلزات گرانبهایی کاربرد صنعتی دارند، در حالی که از فناوری بلاکچین در صنایع مالی استفاده میشود. اما چرا بیت کوین ارزش دارد؟
بیت کوین نه توسط دولتها حمایت میشود و نه سیستمی از بانکها واسطهای برای گسترش استفاده از آن هستند. در مقابل، شبکهای از رایانهها تحت عنوان گره مسئول تأیید تراکنشها در شبکه بیت کوین هستند. اگرچه بیت کوین برخی ویژگیهای ارزهای فیات را به نمایش میگذارد، اما کمیاب است و قابل جعل نیست. بیت کوین به دلایل مختلفی مانند کاربردپذیری و محدودیت عرضه ارزش دارد و همین امر باعث شده است که به آن لقب «طلای دیجیتال» را بدهند.
-
کاربردپذیری
یکی از ویژگیهای اصلی بیت کوین توانایی آن برای انتقال ارزش بدون واسطه در سراسر جهان است. اگرچه انتقال مقادیر کم بیت کوین هزینه بالایی دارد، اما نقل و انتقال مبالغ هنگفت ارزان نیز امکانپذیر است. به عنوان مثال، میتوانید مبلغی نزدیک به پنجاه میلیون دلار را تنها با پرداخت کارمزد حدوداً 50 دلار منتقل کنید.
اگرچه بیت کوین تنها شبکهای نیست که چنین قابلیتی را در اختیار کاربران قرار میدهد، اما همچنان بزرگترین، امنترین و محبوبترین شبکه به حساب میآید. البته باید اشاره کرد که شبکه لایتنینگ بیت کوین امکان انجام تراکنشهای کوچک را به عنوان یک اپلیکیشن لایه 2 میسر میکند. اما فارغ از مبلغ، امکان انجام تراکنشهای برون مرزی قطعاً ارزشمند است.
-
تمرکززدایی
تمرکززدایی جزو کلیدیترین ویژگیهای رمز ارزها به حساب میآید. شبکه بلاکچین با حذف واسطه و مراجع مرکزی، قدرت و آزادی بیشتری را برای کاربران به ارمغان میآورد. همچنین، به دلیل ماهیت منبع باز بیت کوین، هر کسی میتواند در بهبود این شبکه سهیم باشد.
تمرکززدایی بیت کوین باعث میشود که یک سیستم بسیار قوی و امن باشد. هیچ گرهی به تنهایی نمیتواند در شبکه تصمیمگیری کند. تأیید تراکنشها و بهروزرسانی پروتکلها نیازمند اجماع گروهی است. به این ترتیب، از شبکه بیت کوین در مقابل سوء مدیریت و سوء استفاده محافظت میشود.
-
توزیعشدگی
چرا بیت کوین ارزش دارد؟ توزیعشدگی یکی دیگر از ویژگیهای تأثیرگذار در پاسخ به این سؤال است. مشارکت هر چه بیشتر جامعه کاربران باعث میشود که امنیت کلی شبکه بیت کوین بهبود پیدا کند. با افزایش تعداد گرهها در شبکه توزیعشده بیت کوین، ارزش آن بیشتر میشود. توزیع دفتر کل تراکنشها بین کاربران مختلف باعث میشود که اتکا به یک منبع واحد از میان برداشته شود.
علاوه بر این، یک پایگاه داده متمرکز، در مقایسه با پایگاه داده توزیعشده، بیشتر در معرض حملات سایبری و اختلالات قرار دارد. به عنوان مثال، بروز اختلال در کارتهای اعتباری به دلیل مشکلات سرور غیر معمول نیست. این در حالی است که استفاده از سیستمهای ابری مانند بیت کوین که توسط هزاران رایانه در سرتاسر جهان نگهداری میشود، باعث خواهد شد که شبکه کارآمدتر و ایمنتر باشد.
-
اعتماد
اعتماد یکی از مؤلفههای اصلی هر کالای ارزشمند است. از دست رفتن اعتماد نسبت به بانک مرکزی میتواند عواقب فاجعهباری برای پول یک کشور داشته باشد. به همین ترتیب، برای انجام تراکنشهای برون مرزی، بایستی به مؤسسات مالی فعال در این حوزه اعتماد کنیم. بیت کوین در مقایسه با سایر سیستمها و داراییهایی که به طور روزمره از آنها استفاده میکنیم، توانسته است اعتماد بالاتری را جلب کند.
کاربران بیت کوین لازم نیست که به یکدیگر اعتماد کنند. در عوض، آنها بایستی به فناوری بیت کوین اعتماد داشته باشند که ثابت کرده بسیار قابل اعتماد و امن است. مکانیسم اجماع اثبات کار (PoW) شفاف است و منبع باز بودن بیت کوین باعث میشود که برای همه قابل مشاهده و بررسی باشد.
-
محدودیت عرضه
محدودیت عرضه 21 میلیون کوین برای بیت کوین تعیین شده است که باعث میشود در واقع مهمترین فاکتور در پاسخ به این سؤال باشد که چرا بیت کوین ارزش دارد. این در حالی است که اگرچه کالاهای سنتی مانند طلا و نفت محدود هستند، اما هر سال ذخایر جدیدی کشف میشوند. همین موضوع باعث میشود که محاسبه کمیابی آنها به امری دشوار تبدیل شود.
با به پایان رسیدن فرآیند استخراج بیت کوین، بایستی به لحاظ تئوری شاهد افزایش قیمت باشیم. به همین دلیل است که بسیاری عمده ارزش بیت کوین را به این قضیه نسبت میدهند. در این رابطه، از مدل موجودی به جریان (Stock to Flow) بهره گرفته میشود.
این مدل تلاش میکند تا بر اساس مقدار استخراج بیت کوین در سال و تعداد کل، قیمت آتی بیت کوین را پیشبینی کند. این مدل تا کنون نشان داده است که بسیار دقیق عمل میکند. بر اساس این مدل، محدودیت عرضه مهمترین مؤلفه در قیمت بیت کوین است. این امر به نوبه خود باعث میشود که دارندگان بیت کوین آن را به عنوان یک ذخیره ارزش تلقی کنند.
-
امنیت
برای تضمین امنیت وجوه سرمایهگذاری شده، شاید گزینههای زیادی در حد امنیت بیت کوین وجود نداشته باشند. اگرچه در کشورهای توسعهیافته به راحتی میتوانید به تضمین امنیت داراییهایتان از سوی بانکها اعتماد کنید، اما مؤسسات مالی سنتی نمیتوانند برای برخی افراد آنچنان که باید کارآمد باشند. نگهداری مقادیر زیاد پول نقد نیز ریسکهای خاص خود را دارد.
حملات مخرب به شبکه بیت کوین برای آنکه موفق باشند، نیازمند در اختیار داشتن بیش از 51 درصد قدرت ماینینگ هستند که هماهنگی در چنین مقیاسی را تقریباً غیر ممکن میکند. احتمال حمله موفق به شبکه بیت کوین بسیار کم است و اگر چنین اتفاقی هم بیافتد، زیاد دوام نخواهد داشت. به علاوه، مثل بانکهای سنتی، محدودیت روزانه و غیره وجود ندارد. با استفاده از بیت کوین میتوانید کنترل کاملی بر روی وجوه خود داشته باشید.
سخن آخر
پاسخ واحد و دقیقی برای سؤال چرا بیت کوین ارزش دارد، وجود ندارد. ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین جوانب کلیدی داراییهای ارزشمندی چون طلا را در خود جای دادهاند. بیت کوین با حذف واسطههایی مانند بانکها عمل میکند و علیرغم اینکه شکل دیجیتالی دارد، مانند یک کالا کمیاب است.
ناآگاهی باعث شده برای برخی این سؤال ایجاد شود که آیا بیت کوین اصلاً ارزشی دارد یا خیر، اما بیت کوین در نهایت بر روی یک شبکه بسیار امن اجرا میشود و جامعه کاربران، سرمایهگذاران و معاملهگران ارزش زیادی برای آن قائل هستند.
نظرات کاربران