از زمان رونق بزرگ ارزهای دیجیتال در سال 2017، افراد بیشتری درباره بازار کریپتو شناخت پیدا کرده و به آن میپیوندند. آنها بر این باورند که در آیندهای نزدیک، ارزهای دیجیتال برای خرید روزانه استفاده میشوند و اکوسیستم مالی جهانی را دگرگون خواهند کرد. اما چگونه میتوان به ارزهایی که مدام در نوسان هستند به عنوان وسیله تبادل مالی فکر کرد.
ارز دیجیتال دای به دنبال حل بزرگترین مانع پذیرش ارزهای دیجیتال یعنی نوسان است. زیرا قیمت هر 1 رمز ارز dai به 1 دلار آمریکا USD میچسبد و برچسب استیبل کوین (ارز پایدار) را به خود میگیرد. ارز dai به عنوان یک کوین دیجیتال غیرمتمرکز و با پشتوانه وثیقه پایدار عمل میکند. برای خرید دای با ما همراه باشید.
در اصل DAI یک توکن ERC-20 است که تلاش میکند ارزش 1:1 خود را با دلار آمریکا ثابت نگه دارد. برخلاف سایر استیبل کوینها که توسط یک مرجع مرکزی صادر و کنترل میشوند، DAI یک اکوسیستم مستقل غیرمتمرکز از قراردادهای هوشمند است که بر روی بلاکچین اتریوم اجرا میشود.
بنیاد میکر (Maker) که سازنده رمز ارز دای است در سال 2014 و توسط یک توسعهدهنده بلاکچین دانمارکی به نام رون کریستنسن (Rune Christensen) تاسیس شد. پروتکل Maker یک پروژه منبع باز است که پاسخی غیرمتمرکز به پروتکلهای بحثبرانگیز و متمرکز استیبل کوین در آن زمان محسوب میشود.
ارز دیجیتال dai به طور رسمی در سال 2017 در پروتکل Maker راهاندازی شد. DAI به عنوان وسیلهای برای وامدهی غیر فرار، پایدار و مطمئن برای مشاغل و کاربران مطرح شد. درعینحال، این توکن قادر است همه این کارها را بدون قربانی کردن تمرکززدایی انجام دهد. بنیاد میکر از زمان راهاندازی و اجرای پروتکل خود تمام اختیارات آن را به MakerDAO واگذار کرده است؛ یک سازمان مستقل غیرمتمرکز که اکنون کل پروتکل را اداره میکند.
پروتکل Maker بر روی بلاکچین اتریوم اجرا میشود و نرمافزاری است که عرضه DAI را کنترل میکند. پروتکل Maker بهسختی کدگذاری شده است تا اطمینان حاصل شود که هر توکن DAI موجود با مقدار مناسبی از سایر ارزهای دیجیتال وثیقه میشود. این کار بهمنظور حفظ ثبات قیمتی ارز دای با دلار آمریکا بسیار ضروری است.
توسعهدهندگان پروتکل Maker یک ویژگی به نام فرآیند خاموش کردن اضطراری را بهمنظور کمک به حفظ امنیت سیستم و کاهش خطرات رویدادهای فاجعهآمیز آن در نظر گرفتهاند. فرآیند خاموش کردن اضطراری میتواند توسط گروهی منتخب از افراد مورد اعتماد راهاندازی شود. آنها کلیدهای تسویهحساب جهانی را در دست دارند و هر یک از آنها باید اقدام برای شروع فرآیند را تایید کنند.
اگر این فرآیند راهاندازی شود، کل پروتکل Maker مسدود میشود. دارندگان ارز دیجیتال dai نیز میتوانند توکنهای خود را قبل از خاموشی کل پروتکل با داراییهای اصلی وثیقه شده مبادله کنند.
رمز ارز dai به عنوان نسل جدید ارزهای دیجیتال یعنی استیبل کوین زاده شد. قدرت استیبل کوینها، همانطور که از نام آنها پیداست، در ارائه ذخیره پایدار ارزش در یک بازار بیثبات نهفته است.
حفظ این ثبات قیمت معمولا از طریق نهادهای بزرگ و متمرکز انجام میشود. بااینحال، پروتکل میکر توانسته است ارز dai را بهصورت کاملا غیرمتمرکز اداره کند. حتی حاکمیت پروتکل را به شبکه توزیعشدهای از کاربران واگذار میکند که Maker DAO را تشکیل میدهند.
ارز دای زمانی ایجاد میشود که کاربران در برابر وثیقه قفلشده وام میگیرند و با بازپرداخت وام از بین میرود. اگر اتر یا سایر ارزهای دیجیتال پذیرفتهشده به عنوان وثیقه را در این پلتفرم سپردهگذاری کنید، DAI جدیدی ایجاد خواهید کرد. هنگامیکه دای قرض گرفته شده را پس میدهید، وثیقه قفلشده بازخرید میشود.
اندازه متوسط خزانه DAI حدود 100 هزار دلار است و تولید آن با چرخههای صعودی و نزولی بازار مطابقت دارد. بنابراین وام گرفتن مستلزم سپردهگذاری وثیقه مبتنی بر ETH است. این کار یک قرارداد هوشمند به نام خزانه (Vault) ایجاد میکند که آن داراییها را به عنوان امانت نگه میدارد. این داراییهای قفلشده پس از بازپرداخت وام DAI در کیف پول کاربر آزاد میشوند.
بهعبارتدیگر، DAI با استقراض وجوه رمزنگاری ایجاد میشود (منتینگ)، با بازپرداخت وامها منحل میشود (سوزاندن) و قیمت آن همیشه با دلار آمریکا پیوند میخورد. DAI تاکنون با دلار مرتبط مانده است و در کنار ارزش 1 دلاری خود، توانسته اعتماد معاملهگران کریپتو را هم حفظ کند.
اولا باید بدانید که ارز دیجیتال دای یک استیبل کوین محکم و بدون انعطاف نیست، بنابراین ممکن است مقدار آن کمی با یک دلار متفاوت باشد. اما پیوند دای با دلار آمریکا به صورت شناور حفظ میشود. بدین ترتیب میتواند با نوسانات این ارز مطابقت داشته باشد. توجه داشته باشید که تفاوت dai با دلار آمریکا بسیار ناچیز و در حد 0.1 دلار (بیشتر یا کمتر) خواهد بود.
رمز ارز دای برای حفظ ارزش خود از مکانیسم بازخورد نرخ هدف (TRFM) استفاده میکند. اگر قیمت آن کمتر از 1 دلار باشد، TRFM افزایش مییابد تا قیمت دوباره بالا برود. هنگامیکه قیمت دوباره بالا میرود، دارندگان DAI سود میکنند و تقاضا افزایش مییابد. با افزایش تقاضا، عرضه کاهش مییابد، زیرا کاربران از طریق موقعیت بدهی تضمینشده (CDP) قرض میگیرند و از بازار خرید میکنند. بنابراین، آنها باعث میشوند که قیمت به هدف خود بازگردد.
DAI ذاتاً یک ارز غیرمتمرکز و پایدار با پشتوانه وثیقه است که امنیت و شفافیت بهتر بین معاملات را تضمین میکند. این ارز بهسرعت در حال جلب اعتماد کاربران است و در مقایسه با ارزهای متمرکز، ریسک اعتباری ندارد. همچنین یک ارز منبع باز است که برای اطمینان از ثابت ماندن قیمتها، توسط یک مقام مرکزی محافظت میشود.
ارز دیجیتال دای از این نظر منحصربهفرد است که یک سیستم چند وثیقهای دارد. بیشترین سهم از وثیقه رمز ارز dai شامل استیبل کوینهای متمرکز یعنی یو.اس.دی.کوین (USDC) و پکس دلار (USDP) و پس از آن اتریوم (ETH)، رپد بیت کوین (WBTC) و دهها ارز دیجیتال دیگر است. بهطورکلی میتوان گفت که ارز DAI یک استیبل کوین الگوریتمی ترکیبی است، اما به اندازه کافی انعطافپذیر هست که کاملا غیرمتمرکز محسوب شود.
ارز چند وثیقهای dai یک ویژگی به نام نرخ پسانداز دای (DSR) هم دارد. شخصی که dai را نگه میدارد در هرزمانی میتواند آن را در یک قرارداد DSR سپردهگذاری یا برداشت کند. هیچ محدودیت یا هزینهای برای استفاده از DSR بهجز هزینه گس مورد نیاز برای قفل و باز کردن قفل وجود ندارد.
بهعنوانمثال، اگر نرخ پسانداز (DSR) 2 درصد باشد، کاربری که 100 دای را در حالت DSR قفل کرده و آن را برای یک سال کامل قفل نگه میدارد، دو dai اضافی به دست خواهد آورد. این مبلغ پس از اتمام زمان سپردهگذاری به طور خودکار به کیف پول او اضافه میشود. هرکسی میتواند Dai خود را با استفاده از یک رابط کاربری ساده در حالت DSR قفل کند. این مدل میتواند سرمایه را به طور موثرتری به کار گیرد تا نقش اصلی خود را در ارائه ثبات قوی و غیرمتمرکز به کاربران ایفا کند.
خزانه میکر (Maker Vault) یک بانک ذخیره جهانی غیرمتمرکز و مستقر در بلاکچین اتریوم است. گفتیم که پروتکل میکر از قراردادهای هوشمند اتریوم برای خودکارسازی وثیقه و وام دادن با استیبل کوین خود استفاده میکند. خزانه میکر (Maker Vault) نیز به عنوان پروتکل نگهداری وثیقهها عمل میکند.
در اصل، Maker Vault مدل بانکداری مرکزی و سنتی را با بلاکچین تطبیق داده است و حاکمیت خود را به شبکهای از دارندگان توکن MKR (توکن حاکمیتی شبکه Maker) واگذار میکند. Maker Vault به عنوان یک بانک مرکزی غیرمتمرکز که بر روی بلاکچین کار میکند، یک ارز دیجیتال باثبات را ارائه میدهد که همان استیبل کوین دای است.
استیبل کوین دای بیشتر به عنوان پوششی در برابر نوسانات استفاده میشود، چراکه ارزش ثابتی دارد. همچنین بهراحتی میتواند با پول واقعی یا با کالاهای دیگر مبادله شود. ارز dai در امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) نیز یکی از محبوبترین داراییهای دیجیتال محسوب میشود.
ارز دیجیتال dai میتواند در معاملات برونمرزی هم استفاده شود. زیرا انتقال بینالمللی به سایر کشورها از طریق روشهای سنتی مانند سوآپ میتواند بسیار پرهزینه و درعینحال زمانبر باشد. با پروتکل Maker که مبتنی بر فناوری بلاکچین است، میتوانید ارز دای را در عرض چند ثانیه و با کسری از کارمزد روشهای سنتی انتقال دهید.
ازآنجاییکه MakerDAO یک پروتکل منبع باز بر روی اتریوم است، هرکسی میتواند استیبل کوین DAI را صادر کند. دای ازاینجهت برخلاف استیبل کوینهای متمرکز عمل میکند. چراکه آنها توسط یک شرکت خصوصی و بر اساس خطمشی خودشان ضرب میشوند. اما توکنهای جدید DAI میتوانند توسط هر کاربری با استفاده از عملکرد CDP در پروتکل Maker ضرب شوند.
بنابراین پروتکل DAI از متمرکز بودن خارج میشود و همچنین هیچ سقفی برای عرضه کل ارز دای وجود ندارد. درواقع عرضه در گردش این کوین بر اساس مقدار وثیقه ذخیرهشده در شبکه و بهصورت لحظهای تغییر میکند. در حال حاضر بیش از 5 میلیارد کوین dai در حال گردش در بازار هستند.
عرضه رمز ارز دای کاملا بر اساس تقاضا است. یعنی کاربران ارز اتریوم (ETH) یا هر توکن ERC20 پشتیبانی شده دیگری را برای استفاده به عنوان وثیقه به پلتفرم dai تزریق میکنند. بدین ترتیب DAI ایجاد میشود و درنهایت با نسبت وثیقه به وام 66 درصد به کاربران قرض داده خواهد شد. به این صورت است که عرضه کلی DAI افزایش مییابد. این همان جایی است که ارزش DAI در درجه اول از آن ناشی میشود.
اگر ارزش سپرده ETH شما کمتر از ارزش DAI صادرشده باشد، سپرده ETH شما نقد خواهد شد. یعنی حسابهای خزانه میکر (Maker Vault) با نسبت 1.5 وثیقه برای هر DAI تصفیه میشوند. برای اطمینان از اینکه حسابهای تحت وثیقه دارای وجوه ارز دیجیتال کافی برای جلوگیری از انحلال سرمایه باشند، میکر حسابهای نگهدارنده را بیمه میکند.
امروزه استیبل کوینهای زیادی مانند تتر (USDT)، دلار حقیقی (TUSD) و پکسوس استاندارد (PAX) وجود دارد. همه این استیبل کوینها یک چیز مشترک دارند؛ آنها به داراییهای پایدار (مانند دلار آمریکا) متصل هستند. اما ارز دای به دلایل مختلفی با بقیه تفاوت دارد که مهمترین آنها غیرمتمرکز بودن آن است.
ارز dai توسط یک سازمان مستقل غیرمتمرکز و از طریق یک پروتکل نرمافزاری مدیریت میشود. ازآنجاییکه استیبل کوین dai بر روی بلاکچین اتریوم ساخته شده است، هرکسی میتواند آن را بدون اجازه ضرب کند. زیرا هر فعالیت عمومی در بلاکچین اتریوم توسط قراردادهای هوشمند و خودکار آن ثبت و اجرا میشود.
بهطورکلی، سیستم دای شفافتر از تتر است و کمتر مستعد فساد یا دستکاری خواهد بود. همچنین یک سیستم حاکمیتی دموکراتیک دارد که در آن هر تغییر و تصمیمی با رای شرکتکنندگان در شبکه گرفته میشود.
در حال حاضر طیف گستردهای از کیف پولها وجود دارند که از DAI پشتیبانی میکنند. در اینجا به چند مورد از این کیف پولهای معتبر اشاره میکنیم.
درعینحال، یادآوری میکنیم که نگهداری ارز دیجیتال دای یا سایر کوینها در کیف پولهای خارجی با خطر از دست رفتن سرمایه همراه است. زیرا اکثر آنها تابع تحریمهای بینالمللی هستند و از ارائه خدمات به کاربران ایرانی سر باز میزنند.
بنابراین صرافی اکسیر هیچگونه مسئولیتی را در قبال خطرات نگهداری ارز دیجیتال شما در این پلتفرمها بر عهده نمیگیرد. شما میتوانید برای این کار از کیف پول اختصاصی و امن اکسیر که در داخل کشور قرار دارد، استفاده کنید.
استیبل کوین دای هنوز هم یکی از محبوبترین و سریعترین ارزهای دیجیتال بازار است و در طول سالیان اخیر بهشدت رشد کرده است. ارز DAI بدون شک از نظر ایمنی و امنیت هم یکی از بهترین ارزهای دیجیتال محسوب میشود. درنهایت باید متذکر شویم که این مقاله معنایی جز افزایش آگاهی ندارد و توصیه به سرمایهگذاری در dai یا هر کوین دیگری نیست. شما عزیزان باید پس از انجام تحقیقات شخصی و رضایت صددرصدی وارد هرگونه سرمایهگذاری شوید.