قاتلین اتریوم ۲٫۰

اگر خوشبین باشیم باید انتظار داشت  که عملکرد شبکه اتریوم ۲٫۰ بدون قربانی کردن ساختار غیرمتمرکز آن،  بیش از ۱۰۰۰ برابر شود.با این حال، اگر در جریان راه اندازی بیکن چین (Beacon Chain ) باشید، باید گفت این تنها شروع یک سفر چند ساله است، که برای رسیدن به مقیاس پذیری ایده آل خود، تازه آغاز شده است.

 فاز صفر این پروژه فقط در برنامه دادن سهام یا همان staking و چند مورد جزیی دیگر تمرکز دارد و در حال حاضر عملکرد خاصی برای بیکن‌چین عملاً وجود ندارد.اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، حداقل یک سال طول خواهد کشید که کاربر عادی شبکه اتریوم بتواند با اتریوم ۲ کار و تعامل کند.

در  حال حاضر قرار است  شبکه فعلی اتریوم که بر اساس الگوریتم اثبات کار (POW) کار می کند بعنوان بخشی از شبکه Beacon قرار خواهد گرفت و با یکدیگر ادغام خواهند شد. که این اتفاق زودتر از سال ۲۰۲۲ انجام نخواهد شد.

از دید قابلیت های پایه ا ی، میزان مقیاس پذیری تراکنش های شبکه اتریوم ۲ در مدت زمان یک الی دو سال حتی به اندازه وضعیت فعلی شبکه اتریوم نخواهد رسید. و این یعنی اگر در طول این مدت، مانند تابستان امثال انقلابی مانند Defi را پیش رو داشته باشیم مسائل و سختی های بسیار زیادی را باید برای کاربران و توسعه دهندگان اتریوم متصور شویم.

در همین حال، تقریباً تمامی  شبکه هایی که به نوعی رقبای مهم اتریوم محسوب می شوند و در صدد شکستن انحصار اتریوم در بازار قراردادهای هوشمند و Defi هستند بیکار ننشسته و اغلب آنها یا سرویس خود را راه اندازی کرده اند و یا بزودی و تا قبل از پایان سال ۲۰۲۰ راه اندازی خواهندکرد. و این فاصله زمانی که تا پایدار شدن اتریوم ۲ پیش رو داریم بهترین زمان برای رقبا خواهد بود.

بیشتر شبکه های جدی لایه ۱ (Layer-1s)، مانند کازماس(cosmos)، پولکادات (Polkadot) یا سولانا(Solana)، شبکه های خود را تا حدی بر پایه این اصل و فرضیه ساخته اند که میزان نارضایتی توسعه دهندگان و کاربران کوچک از هزینه های شبکه  اتریوم رو به افزایش خواهد گذاشت. که البته استراتژی آنها اشتباه نیست. کاربرانی که یکبار از کارمزدهای سنگین اتریوم مارگزیده شده اند قطعا به دنبال شبکه های جایگزین با کارایی معاملات بهتر و کارمزد پایین تر خواهند داد.

• سولانا یک پروتکل بر مبنای الگوریتم اثبات سهام (POS) است که تمرکز آن بر ارائه مقیاس‌پذیری بدون آسیب رساندن به تمرکززدایی یا امنیت است. شبکه Solana توانایی پردازش ۵۰ تا ۶۵ هزار تراکنش در ثانیه را دارد و توکن اختصاصی این شبکه توکن SOL نامیده شده است.
• پولکادات (Polkadot) بلاک چین نسل جدید است که بلاک چین های متعدد را به یک شبکه واحد متصل می کند. از پولکادات به عنوان تسهیل ‌کننده نسل بعدی وب یعنیweb3  یاد می‌شود که انحصار اینترنت را می‌شکند و آن را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
• کازماس cosmos یا ارز دیجیتال اتم Atom، اصلی ترین ارز دیجیتال موجود در پلتفرم کازماس است. کازماس به منظور تسهیل ارتباط، مقیاس پذیری و تعامل بین زنجیره های مستقل طراحی شده است. شبکه کازماس در حال حاضر به «اینترنت بلاک چین‌ها» معروف شده است و هدف آن برقرای ارتباط بین بلاک چین‌های مستقل می باشد.

به دلیل فاصله بسیار زیاد این شبکه ها از لحاظ قدرت توسعه دهندگی، ابزارهای مالی و توکن های قابل مبادله با شبکه اتریوم، توسعه آنها به همان میزان ساده تر می باشد. اما مسابقه تازه شروع شده است و باید منتظر واکنش رقبا باشیم.

شبکه های متعددی در حال پل زدن به دنیای اتریوم هستند که به شما امکان می دهند خدمات فعلی اتریوم را بر روی شبکه های رقیب آن پیاده کنید مانند:

• Near’s Rainbow Bridge
• Cosmos ’Peggy
• Solana’s Wormhole

برخی دیگر در حال ساخت شبکه های سازگار با ماشین مجازی اتریوم  (EVM) هستند که با حداقل هزینه سوئیچینگ، محیط های آشنایی را برای توسعه دهندگان اتریوم ارائه دهند از این جمله می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• Avalanches’s Athereum
• Polkadot’s Moonbeam

Rollup و Rollout

با همه این اوصاف که در بالا اشاره شد، نکته ایی که باید به آن اعتراف کرد این است که در حال حاضر رقابت اصلی شبکه های لایه ۱ با اتریوم ۲ نمی باشد  چرا که رقابت اصلی بین آنها و راه حل های لایه ۲ هست که همین الان بر بستر شبکه اتریوم که مبتنی بر اثبات کار است، می باشد. علی الخصوص راه حلی بنام rollups بسیار در این خصوص مطرح هست.

همانطور که می دانیم راه حل هایی که در لایه ۲ به کمک مقیاس پذیری شبکه می آیند، بر این اساس کار می کنند که چندین تراکنش را با هم ترکیب کرده و بصورت یک تراکنش واحد به لایه پایین تر ارسال می کنند.

راه حل های لایه ۲ می توانند به شکل قابل توجهی تعداد تراکنش های مدیریت شده توسط لایه ۱ را بدون آنکه شبکه را درگیر حجم زیادی از دیتا و پردازش کند، افزایش دهند.

 Roll-ups  به دلیل توانایشان در اجرای قراردادهای هوشمند بصورت آفچین(off-chain)، به سرعت به یک راه حل مقیاس‌پذیر برای شبکه اتریوم مبتنی بر PoW تبدیل شده اند. رول‌آپ‌ها (rollups) أساساً بلاک چین های جدیدی هستند که تراکنش ها را بصورت مستقل از شبکه اصلی اتریوم و قبل از آنکه در قالب یک دسته بزرگ از تراکنش ها به شبکه اصلی ارسال کنند، مورد پردازش قرار می دهد.

در حالی که rollups هنوز چند ماه تا به بدل شدن به یک محصول نهایی فاصله دارد در حال حاضر یک اکوسیستم رو به رشد در اطراف انواع مختلف rollup بوجود آمده است، از جمله:

• Optimism’s Optimistic Ethereum
• Matter Labs’ zkSync
• Offchain Labs’ Arbitrum

محبوب قلب دنیای Defi یعنی Synthetix همین الان یک اپلیکیشن را بر بستر شبکه آزمایشی Optimism  توسعه داده است.  و به گمان برخی uniswap هم این روال را دنبال خواهد کرد.

جنگ های آینده بر سر قراردادهای هوشمند

به احتمال زیاد برنامه های معروف دیفای خیلی از اتریوم دور نخواهند شد و در بدترین حالت روی نسخه های مختلف rollup به کار خود ادامه می دهند. از طرف دیگر رقبای اتریوم نیز بیکار نخواهند نشست و با برتری های نسبی فنی، قدرت خود را به رخ خواهند کشید اما غافل از اینکه جامعه حمایت کنندگان اتریوم هم بیکار نخواهند نشست و سدی قوی جلوی آنها خواهند ساخت.

هنوز فرصت های زیادی در خارج از شبکه  اتریوم وجود دارد و شبکه های جدید لایه ۱ می توانند بازارهای دست نخورده و جدید را نشانه بگیرند .و با ارایه  طرحهای کاملاً متفاوت)مانند انعطاف پذیری بی نظیر در Polkadot وCosmos ) در بازار خودی نشان دهند.

در مورد اینکه کدام یک از رویکردها غالب خواهند بود، فقط با گذشت زمان مشخص خواهد شد. اما اگر rollup ها  از بین بروند، اتریوم باید بتواند انحصار شکننده خود را در دنیای دیفای حفظ کند تا زمانی که اتریوم۲٫۰ هنوز در مرحله رشد خود بسر می برد.